نکاتی که باید در هنگام خرید پارچه رعایت کنید
۱ – پارچه را متناسب با لباس مورد نظر انتخاب کنید.

۲ – تکه‌ای از پارچه‌ را در دستانتان مشت کنید تا مطمئن شوید پارچه خیلی زود چروک نمی‌شود، اگر پارچه در دستان شما خیلی زود چروک شد از خرید این پارچه منصرف شوید.

۳ – اگر پارچه سفید و مرطوبی را روی پارچه تیره کشیدید و پارچه سفید خیلی زود رنگ گرفت این پارچه بعد از شست و شو رنگ زیادی از دست خواهد داد.

۴ – با دست، پارچه را از دو جهت  ( تار و پود ) بکشید تا از استحکام پارچه اطمینان حاصل کنید.

چند نکته در نگهداری از لباس‌های پشمی
۱ – لباستان را با یک فرچه نازک و سخت تمیز نمایید.

۲ – جیب‌های لباس پشمی را پس از استفاده خالی کرده و در جای سرد آویزان کنید.

۳ – لباس‌های پشمی‌ای که چروک شده در بخار حمام قرار دهید تا چروک‌ها برطرف شود.

۴ – برای آنکه عمر لباس‌های پشمی طولانی شود، پس از دو روز پوشیدن، یک روز از آنها استفاده نکنید.

در صورت خیس شدن لباس‌های پشمی، موارد زیر را رعایت کنید
۱ – لباس‌ها را روی بخاری، شوفاژ و یا در معرض آفتاب رها نکنید.

۲ – در ماشین خشک کن آن را خشک نکنید.

۳ – در جای صاف آن را پهن کنید و بگذارید با هوای اتاق خشک شود.

نگهداری از مخمل و ابریشم
پارچه‌های مخمل و ابریشم اگر تا شوند و در کمد یا چمدان نگه‌داری شوند، خط می‌اندازند که جلوه و بافت پارچه از بین می‌رود، این پارچه‌ها را دور یک استوانه بپیچید و تا نکنید.

جلوگیری از چروک و تا خوردن لباس
هنگام تا زدن لباس‌ها و قرار دادن آنها در چمدان برای اینکه مابین لباس، خط تا نیفتد، در محل تا، یک تکّه دستمال یا کیسه فریزر بگذارید.

جلوگیری از چروک شدن شلوار
هنگام سفر، جمع‌آوری و قراردادن لباس‌ها در چمدان بسیار مهم است. اگر می‌خواهید شلوارها در حین بسته‌بندی در چمدان چروک نشود، توصیه می‌شود ابتدا قسمت بالای شلوار را قرار دهید، سپس بقیه لباس‌هایتان روی آن بگذارید و بعد پای شلوار را روی لباس‌ها برگردانید.

جلوگیری از باز شدن پلیسه دامن
برای اینکه پلیسه ی دامن در هنگام خشک شدن باز نشود، توصیه می‌شود کمربند روی پلیسه‌ها ببندید.

خوشبو کردن کمد لباس
برای اینکه کمد لباستان خوشبو باشد، هرگز لباس‌های کثیف و عرق کرده را به مدت طولانی در کمد آویزان نکنید؛ در ضمن می‌توانید شیشه‌های عطر خالی را لابه لای لباس‌هایتان بگذارید.

حفظ خط شلوار
برای اینکه شلوار شما خط اتوی خوبی داشته باشد، در محل خط انداختن شلوار صابون بکشید و سپس اتو کنید.

حرکت روان زیپ
برای باز و بسته شدن بهتر زیپ، کمی صابون با نوک مداد نرم و یا حتی کمی روغن چرخ روی لبه دندانه‌های زیپ بمالید.

جلوگیری از جذب گرد و خاک در پارچه
مانتو، چادر و شلوارهای مشکی، گرد و غبار محیط را به خود جذب می‌کنند. مواد نرم کننده و ضد الکتریسیته زیادی به بازار آمده است که برای برطرف کردن این مشکل استفاده می شود. بهتر است بدانید که مواد پاک‌ کننده به جا مانده در پارچه باعث جذب گرد وخاک می‌شود. معمولاً در هنگام استفاده از مواد پاک‌ کننده، کمتر از مقدار مواد توصیه شده در دستورالعمل کارخانه مصرف‌ کنید و یا آبکشی را بهتر انجام دهید.

شست و شوی کت و شلوار و پالتو
اینگونه لباس‌ها را نباید در آب شست وشو داد، بلکه باید خشک‌شویی شوند. هنگام اتو‌کشی باید از بخار و حرارت ۱۵۰ درجه سانتی‌گراد انجام شود.

توصیه‌ای در شست وشوی لباس‌های پشمی
اگر لباس پشمی را در آب ولرم محتوی یک قاشق گلیسرین آبکشی کنید، پارچه نرم و لطیف می‌شود و ضمناً مانع از ایجاد خارش پوست بدن می‌شود.

عملیات پرزسوزی

پارچه‌های پنبه‌ای به علت اینکه از الیاف staple تشکیل شده‌اند، دارای سطح پرزدار و کرکی هستند و هدف از پرزسوزی (از بین بردن پرزهای سطحی آن است که از نخ یا سطح پارچه بیرون زده و آن را غیر جذاب می‌کند. برای زدودن این پرزها، نخ را از یک محفظه شعله مانند عبور می‌دهند تا پرزهای سطحی آن سوزانده شود و در دوخت و سایر مراحل ایجاد مشکل ننماید. چنانچه این پرزها در رنگرزی باقی بمانند بیشتر رنگ جذب می‌کنند و سطح کالا را پررنگ تر می‌کنند. اصولاً در این گونه عملیات و چاپ نیز پرزسوزی نقش اساسی دارد. در حالت کلی پرزسوزی برای پارچه‌هایی صورت می‌گیرد که باید تکمیل سطح براق در آنها صورت بگیرد. قبل از پرزسوزی پارچه را برس زده و تراش می‌کنند که در این عمل الیاف سطحی پارچه در یک ارتفاع معین کوتاه می‌شود. در ماشین‌های پرزسوزی مقداری از ناخالصی‌های نباتی هم سوزانده می‌شود و این عمل به مراحل بعدی ازجمله سفیدگری کمک می‌کند. در استفاده از این ماشین، کالا باید قبلاً از ماشین برس و تراش عبور کرده باشد. ممکن است به جای ماشین لراش از ماشین سمباده هم استفاده شود. ماشین‌های پرزسوری بر دو نوع می‌باشند: ۱) ماشین‌های پرزسوزی شعله‌ای ۲) ماشین‌های پرزسوزی با سطح داغ. در هر دو ماشین، پارچه به سرعت از جلوی سطح داغ یا شعله عبور داده می‌شود. سرعت باید به نحوی تنظیم شود که بدون اینکه کالا آسیب ببیند پرزهای سطحی سوزانده شود. کالا نباید کاملاً آب را از دست دهد محفوظ بماند. در هر دو ماشین در ابتدای ورود، پارچه از یک سیلندر داغ که از آن بخار عبور می‌کند گذرانده شده تا سطح پارچه دارای رطوبت یکنواخت گردد و از سوختن آن جلوگیری شود. بعد از عمل پرزسوزی پارچه به قسمت خاموش کننده جرقه برده شده که در این مرحله ممکن است از آب یا بخارآب استفاده شود.

عملیات آهارگیری

نخ‌های تار چون تحت کشش هستند و تحت حرکت نوسانی زیادی قرار می‌گیرند بنابراین احتمال پارگی در آنها زیاد است. به این علت آهار برای کاهش پارگی و پرزدهی و افزایش راندمان به کار برده می‌شود. مواد آهاری لایه‌ای از سطح نخ را تشکیل می‌دهند که این مواد به دلیل سفت و سخت بودن از قابلیت جذب آب و نفوذ رنگ به داخل الیاف جلوگیری می‌کنند. آهار به کار رفته عمل رنگرزی را نیز با مشکل مواجه می‌کند بنابراین قبل از شروع عملیات تکمیلی این ماده باید از روی پارپه جدا شود. آهار مصرفی دو منشأ دارد. اگر از جنس پلیمرهای محلول در آب باشد با یک شست و شوی ساده در آب گرم از بین می‌روند مانند پلیمرهای پلی وینیل الکل و پلی اکریلیک. اگر از جنس نشاسته باشد برطرف کردن آن مشکل است به دلیل عدم حلالیت نشاسته در آب. در این حالت باید از عملیات آهارگیری به یکی چهارروش استفاده کرد.

۱) روش تخریبی: ارزان و قدیمی‌ترین روش که در آن از هیچ ماده شیمیایی استفاده نمی‌شود. در این روش پارچه به مدت ۲۴ ساعت در آب با درجه حرارت ۲۵ تا ۴۰ قرار گرفته و باکتری‌های موجود در آب تکثیر شده و به تخریب نشاسته می‌پردازند.

۲) استفاده از اسید: اسید استفاده شده در این روش اسید کلریدریک و اسید سولفوریک بوده که باعث حل شدن سلولز علاوه بر نشاسته می‌باشد که برای عدم انجام این اتفاق غلظت اسید، حرارت و مدت زمان باید کنترل شود.

۳) استفاده از آنزیم: آنزیم‌ها عمل سلکتیویتی دارند یعنی بدون اینکه به سلولز تشکیل دهنده آسیب بزنند نشاسته را تجزیه می‌کنند.

۴) استفاده از مواد اکسید کننده: در این روش از موادی مانند آب اکسیژنه، پرسولفات سدیم، هیپوکلریت سدیم، برمیت سدیم و کلریت سدیم و … استفاده می‌شود.

عملیات مرسریزه کردن

عمل مرسریزه کردن که به افتخار کاشف آن، جان مرسر، نامگذاری شده در حقیقت قرار دادن پارچه‌های پنبه‌ای در محلول‌های قوی قلیایی مانند سود، پتاس، هیدروکسید لیتیوم و آمونیاک می‌باشد. کاشف این عمل برحسب تصادف متوجه شد که در حین عبور دادن سود از پارچه‌های پنبه‌ای، غلظت محلول قلیایی کاهش یافته و پارچه پنبه‌ای هم جمع شدگی قابل توجهی پیدا می‌کند. در سال ۱۲۹۰ فردی به نام هوراس لو در حین این عمل پارچه را تحت کشش قرار داد تا از جمع شدگی آن جلوگیری نماید و سپس متوجه شد شفافیت قابل ملاحظه‌ای به پارچه داده شده است. این عمل مبنای مرسریزه کردن قرار گرفت. مرسر کالا را در درجه حرارت معمولی با سود ۵۵ تا ۶۵ درجه توادل و بدون کشش عمل نمود که نتیجه حاصل عبارت بود از: جمع شدگی – افزایش مقاومت کشش افزایش تغییر طول تا حدپارگی – افزایش جذب آب – افزایش افینیتی برای رنگ‌ها و انجام واکنش در حرارت‌های پایین.

عوامل مؤثر در مرسریزاسیون

۱) غلظت سود به کاربرده شده (یا قلیایی دیگر)

۲) درجه حرارت

۳) میزان کشش

۴) مدت زمان

حداکثر تورم در غلظت سود معادل ۱۷۰ گرم بر لیتر ایجاد می‌شود و شفافیت ماکزیمم در غلظت سود معادل با ۲۶۰–۳۰۰ گرم بر لیتر در حین اعمال کشش. همچنین هرچه درجه حرارت کاهش باید شفافیت افزایش می‌یابد. باید این نکته ذکر شود که در اثر افزایش کشش شفافیت افزایش می‌یابد و در صورتی که جمع شدگی کالا به صفر برسد شفافیت فوق‌العاده خواهد بود اما خواص رنگ پذیری نسبت به حالتی که کالا تحت کشش قرار نگرقته کاهش می‌یابد.

دغدغه بسیاری از ما برای حضور در جامعه، مهمانی‌ها و قرارهای دوستانه نوع لباسی است، که برتن می‌کنیم. همه ما دوست داریم زیباتر باشیم و مورد توجه اطرافیان قرار بگیریم. این دغدغه شاید برای کسانی که اضافه وزن دارند، از دیگران بیشتر باشد. جالب است بدانید که شما در همه‌ی زمینه ها چون رنگ، سایز، دوخت و طرح پارچه می‌توانید هوشمندانه عمل کنید تا خوش اندام تر جلوه کنید. خطوط، اولین و مهم‌ترین ابزارهایی هستند، که طراح لباس برای ارائه مدل‌های متنوع، طرح‌های ایده‌ال و لباس‌های مناسب برای اندام‌های گوناگون در اختیار دارد. مدل لباس‌ها در واقع مجموعه‌ای است، از خطوط، برش‌ها، طرح‌ها و مدل‌ها، یقه‌ها، آستین‌ها، پنس‌ها، ویژگی‌ها که اندام را به گونه‌ای دیگر نمایان می‌سازند که در ادامه هرکدام را توضیح خواهیم داد.

خطوط عمودی در لباس

در لباس مجلسی برای افراد چاق خطوط عمودی دارای ویژگی‌ بلند نمایی هستند. هر چه خطوط نازکتر و متراکم‌تر باشند، اندام را باریک‌تر و بلندتر نشان داده و هر چه خطوط ضخیم‌تر و کمتر باشند، اندام را پهن‌تر نشان می‌دهند. ضخامت خطوط در باریک یا پهن شدن اندام تاثیر دارند.

خطوط افقی در لباس

خط افقی قد را کوتاه‌تر نشان می‌دهد و برای افراد خیلی بلند مناسب است.

خطوط مایل و منحنی در لباس

خطوط هر چه مایل به خطوط افقی باشند، خصوصیات خط افقی را می‌گیرند و اندام را پهن‌تر و هر چه متمایل به خطوط عمودی باشند، ویژگی خطوط عمودی را می گیرند و اندام را بلندتر نشان می‌دهند.

خطوط شکسته در لباس

اندام را ظریف‌تر و لاغرتر نشان می‌دهند. برای بلندتر نشان دادن اندام از خطوط شکسته مایل به عمودی استفاده کنید. هر چه خطوط منحنی تر باشند، اندام چاق‌تر نشان می دهد.

پارچه نقش دار و طرح‌دار

پارچه‌ی طرح‌دار اندام را یکنواخت‌تر نشان می‌دهند. هر چه نقش پارچه بزرگتر و شلوغ‌تر باشد، اندام را چاق‌تر نشان می‌دهد. همچنین پارچه‌هایی که نقش تکرار شونده دارند، اندام را بهتر نشان می‌دهند.

پارچه با ایجاد نقوش خطای دید

خطوط اگر در قسمتی از اندام متمرکز شده باشند، توجه را به خود جلب کرده و آن قسمت بدن را بزرگتر نشان می‌دهند.

پارچه با نقوش چهارخانه

نقوش چهارخانه در پارچه افراد را درشت‌تر نشان می‌دهند. برای این نقش، اگر از رنگ سیاه و سفید استفاده شود، بیش‌ترین تاثیر را بر چاق نشان دادن شما ایفا می‌کند. پارچه‌هایی با نقوش لوزی تاثیر آن نسبت به چهارخانه کمتر است. اگر چه باید به هنگام خرید دقت فرمایید، که لوزی پهن‌تر نسبت چاق کنندگی آن دو برابر لوزی‌های باریک است.

پارچه با نقوش خالدار

در این پارچه‌ها، نقطه‌ها بر اساس نظمی خاص در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند. این نقوش هم تاثیر چاق کنندگی دارند. البته  خالدار درشت اثر چاق کنندگی بیشتری به نسبت خال ریز و کوچک دارد.

پارچه هایی که به عنوان بارانی، چتر و … مورد استفاده قرار می گیرند، با بهره گیری از مواد شیمیایی که به آنها به صورت مناسب ارائه شده است، در برابر آب به صورت مقاوم ایجاد گردیده اند. تکمیل به ضد آب کردن پارچه اشاره دارد که یک تکمیل بادوام است. تکمیل دفع کننده آب با تکمیل ضد آب کردن متفاوت است. تکمیل دفع کننده آب به این معنی است که اگر آب به صورت مختصر بر روی پارچه پاشیده شود، نمی تواند پارچه را خیس کند.

تکمیل ضد آب کردن

اگر پارچه مورد نظر، پارچه TC و تکمیل ضد آب کردن فقط یه تکمیل ضد آب عادی است که نمی تواند از آزمون شماره AATCC-35 مربوط به آب باران عبور کند، پس تعرفه های وارداتی برای ژاکت ها، ۳۴% است. با این حال اگر پارچه مشابه حاوی تکمیل های ضدآب بتوانند آزمون AATCC-35 را با موفقیت پشت سر بگذرانند و به عنوان مقاوم در برابر باران شناخته شوند، در این صورت تعرفه آنها، ۶/۷% است.
جهت گذراندن پارچه از آزمون آب باران شماره AATCC-35، باید پارچه از طریق آزمون درپوشی (Cup Test) که در برابر مقاومت آب ۶۰۰ mm بدون نشتی ایستادگی می کند، عبور داده شود.
براساس مطالب فوق، شما مشاهده خواهید کرد که اختلاف بین ۶/۷% و ۳۴% بزرگ است. اگر شما از کیفیت درست تکمیل ضد آب استفاده کنید، می توانید مزایایی را از طریق نرخ تعرفه پایین به دست آورید. با این حال توجه داشته باشید که جدا از تکمیل ضد آب باید سبک ژاکت را نیز در نظر بگیرید. سبک هایی که ممکن است سبب شوند تا ژاکت به عنوان یک بارانی پذیرفته نشوند، می تواند به موارد زیر خلاصه گردد:

• اگر کوک های پارچه لحافی بر روی خارج پارچه ایجاد شده باشند آب به سادگی می تواند از طریق سوراخ های متعدد سوزن به لایه ها نفوذ کند.
• اگر جیب ها بدون در باشند، آب به سادگی از طریق تکه های متعددی که به هم متصل شده اند، وارد می شود. آب از طریق خط دوخت نیز می تواند وارد جیب ها گردد.

تکمیل دفع کننده آب

تکمیل دفع کننده آب با تکمیل ضد آب کردن متفاوت است. تکمیل دفع کننده آب به این معنی است که اگر آب به صورت مختصر بر روی پارچه پاشیده شود، نمی تواند پارچه را خیس کند. با این حال اگر ما هنوز به خیس کردن پارچه ادامه دهیم، آب می تواند به درون آن نفوذ کند.
شما می توانید آزمایشی را جهت یافتن اینکه پارچه دارای تکمیل دفع کننده آب (W.R) یا تکمیل ضد آب (W.P) است یا تکمیلی بر روی آن ایجاد نشده است (تکمیل ساده) را به صورت زیر انجام دهید:

• پارچه را بر روی یک سطح صاف قرار دهید و چند قطره آب بر روی آن بپاشید.
• اگر آب به صورت تدریجی به درون پارچه نفوذ کرد، به شما می گوید که این جانب از پارچه دارای W.R است. اکنون شما از انگشتتان برای مالش بر روی آب استفاده کنید. اگر در این وضعیت آب به جانب دیگر پارچه وارد نشود، به این معنی است که این پارچه بر روی جانب دیگر دارای W.P است، اما اگر آب به جانب دیگر از این طریق نفوذ کند، می توان گفت که فقط بر روی این جانب W.R وجود دارد.
• اگر آب جذب شود و به راحتی به جانب دیگر برسد (کاملا خیس شود)، به این معنی است که پارچه دارای تکمیل ساده است و W.R و W.P ندارد.
• اگر آب به درون پارچه نفوذ نکند، اما به آن بچسبد و وقتی بر روی آن مالشی ایجاد می گردد، اما به درون آن وارد نشود، این حالت به ما می گوید که این جانب پارچه دارای تکمیل W.P است. بسیار احتمال دارد که بر روی جانب دیگر پارچه، W.R وجود داشته باشد. زیرا وقتی پارچه بر روی جانب دیگر دارای W.P باشد، بر روی جانب دیگر، W.R دارد. جهت اطمینان پیدا کردن از اینکه شما درست فکر می کنید، کافی است تا پارچه را برگردانید و آب را بر روی آن بپاشید تا نفوذ یا عدم نفوذ آب را مشاهده کنید.
• اگر شما بتوانید از طریق پارچه تنفس کنید، به این معنی است که پارچه دارای W.P نیست. اگر نتوانید تنفس را انجام دهید، می توان گفت که پارچه W.P است.

رنگرزی در لغت به معنی رنگ کردن پارچه، نخ و … است. فرایند رنگرزی به فرایندی اطلاق می شود که در آن نخ، پارچه، الیاف، لباس و پوشاک در مخازنی که حاوی رنگ و مواد شیمیایی یا طبیعی دیگر است، قرار داده شده تا رنگ مورد نظر به آنها منتقل شود. در فرایند رنگرزی ملکول ها و تار و پود پارچه با ملکول های رنگ ترکیب شده و در هم فرو می روند و ملکول ها و تار و پود پارچه شبیه اجزا و ملکول های رنگ می شوند.
در این فرایند ابتدا ماده رنگ دهنده را به درجه حرارت معینی می رسانند و بعد از اینکه به درجه حرارت مورد نظر رسید با قرار دادن الیاف و نخ داخل آن برای یک مدت زمان مشخص کار رنگرزی آغاز میشود. رعایت غلظت مواد رنگ دهنده و همچنین دمای آن و مدت زمان قرار گیری الیاف در مخزن بسیار مهم بوده و در کیفیت کار اثر مستقیم دارد.

ماده رنگزا چیست؟

در فرایند رنگرزی به کلیه مواد طبیعی و یا شیمیایی که باعث تغییر رنگ الیاف، نخ و یا پارچه می شوند، ماده رنگزا گفته می شود. ماده رنگزا باید طوری انتخاب شود که نخ، الیاف، پارچه رنگ شده در اثر شستشو و یا قرار گرفتن‌ در مقابل نور خورشید تغییر رنگ ندهد.

چاپ با فرایند رنگرزی چه تفاوت هایی دارد؟

در فرایند چاپ مانند رنگرزی پارچه را رنگ می کنند اما این دو شیوه رنگ کردن پارچه با هم تفاوت های اساسی دارند و جزئیات و نحوه انجام آنها با هم فرق می‌کند. رنگ آمیزی صنعتی و سنتی دو شیوه رنگ کردن پارچه و الیاف و نخ بوده که از سال های دور مورد استفاده قرار می‌گرفته است. برای اینکه فرایند رنگرزی انجام شود، باید چهار عامل در آن دخیل بوده و وجود داشته باشند. بدون وجود حتی یکی از این چهار عامل این فرایند ناقص مانده و به پایان نمی رسد.

این چهار عامل عبارتند از: مواد رنگزا، الیاف، پارچه و یا نخ برای رنگ شدن، مواد شیمیایی کمکی و ماشین های رنگرزی که این کار را انجام می دهند. موادی که برای رنگرزی استفاده می شوند، می توانند منشاء شیمیایی و یا طبیعی داشته باشند یعنی ممکن است از عصاره گیاهان طبیعی گرفته شده باشند و یا اینکه از مواد صنعتی ساخته شوند.

فرایند رنگرزی از چند سبک و نوع درست شده است؟

رنگرزی با سه سبک مختلف ممکن است، انجام شود. چاپ کلافه ای، گره ای و کاتازوم سه سبک معروف و مهم در این فرایند هستند که هر کدام به شیوه های مختلفی انجام می شوند. رنگرزی به هر سبکی انجام شود باید یکسری ابزار وجود داشته باشد مثلا وجود پاتیل، دماسنج، همزن و ظروف شیشه ای مخصوص ضروری است. وجود مواد کمکی مانند نمک زاج، آمونیاک و آب هم لازم بوده و بدون آنها فرایند رنگرزی ناقص می ماند.